Khuất tất phía sau những dự án phi lý?
Lao Động số 14 Ngày 17/01/2008 Cập nhật: 8:54 AM, 17/01/2008
Các DA công nghiệp này đang giúp tỉnh Long An phát triển.
(LĐ) - Những ngày qua, dư luận trong tỉnh Long An rất quan tâm đến vụ việc UBND tỉnh cấp phép tràn lan các dự án sân golf. Tỉnh uỷ, HĐND tỉnh đã thể hiện ý chí của mình, buộc UBND tỉnh huỷ bỏ hầu hết các dự án sân golf.
Vấn đề đặt ra là tại sao UBND tỉnh để xảy ra tình trạng tệ hại ấy, trong khi tham mưu giúp việc là lớp lớp những cơ quan, cán bộ đầy quyền lực...
Sân golf - phần nổi của tảng băng chìm
Chuyện kể rằng, trong một cuộc họp bàn về xúc tiến đầu tư (ĐT), một vị đại diện UBND tỉnh đã phát biểu đại ý: Long An không cần phải bỏ công đi tiếp thị ĐT, vì bây giờ nhà ĐT đến đây rất nhiều, mặc sức chọn lựa. Một vị lãnh đạo Tỉnh uỷ tỏ ý không đồng tình, bởi lẽ nếu ngồi tại chỗ đợi nhà ĐT đến để chọn lựa, khó có DA tốt, mà chỉ là những DA nhà ĐT có, thậm chí những DA "dạt" từ nơi khác.
Vấn đề thu hút ĐT đã được Hội nghị Tỉnh uỷ Long An lần thứ 12 - khoá VIII (tổ chức hai ngày 26.10 và 1.11.2007) kiểm điểm, đánh giá rất kỹ. Bí thư Tỉnh uỷ Trương Văn Tiếp đã thay mặt Ban Thường vụ kết luận: Bên cạnh những thành tựu nhất định, công tác thu hút ĐT đang tồn tại những khó khăn, thiếu sót lớn như quy hoạch công nghiệp (CN) chưa phù hợp, chưa theo kịp xu thế phát triển; phát sinh tình trạng ghim đất, đầu cơ đất, sang nhượng DA; tỉ lệ lấp đầy diện tích đất các khu, cụm CN đạt rất thấp; chính sách bồi thường, tái định cư chưa thoả đáng, gây thắc mắc, khiếu nại trong dân; chuyển đổi lao động còn nhiều bất cập...
Từ kết luận trên, Tỉnh uỷ yêu cầu: Kiên quyết thu hồi chủ trương ĐT đối với các DA không triển khai; quản lý chặt chẽ tình trạng nhà ĐT chuyển nhượng DA bằng nhiều hình thức; chấn chỉnh ngay việc các nhà ĐT xin DA các cụm CN để được Nhà nước hỗ trợ giải phóng mặt bằng thay... Về các DA sân golf đã cấp phép tràn lan, kết luận yêu cầu phải có nghiên cứu đánh giá khoa học cả lợi ích và tác hại về kinh tế, xã hội.
Tỉnh uỷ giao Ban Thường vụ cùng UBND tỉnh có hướng xử lý hợp lý các DA sân golf. Như chúng ta đã biết, sau đó Ban Thường vụ Tỉnh uỷ đã kết luận chỉ cho phép 3 DA sân golf (trong tổng số 13 DA đã cho phép và 5 DA đang xem xét) trên địa bàn tỉnh Long An. Chuyện sân golf chỉ là phần nổi của tảng băng chìm về những bất cập trong thu hút ĐT ở Long An.
Cầm đèn đi trước ôtô
Thật lạ lùng khi hơn 9.000ha đất của các DA sân golf nói trên lại phần lớn không có trong kế hoạch sử dụng đất (SDĐ) của tỉnh đến năm 2010. Theo luật định, Long An đã xây dựng quy hoạch SDĐ 2000 - 2010 và kế hoạch SDĐ 2006 - 2010 được Chính phủ phê duyệt. Để khắc phục "chuyện đã rồi" (cho phép các DA sân golf), UBND tỉnh đã "đi tắt" (không thông qua chủ trương của Tỉnh uỷ và HĐND tỉnh) xin Chính phủ bổ sung quy hoạch SDĐ đến năm 2010 (tại tờ trình số 1608 ngày 9.4.2007). Chính phủ đã yêu cầu tỉnh Long An làm đúng quy trình, tức phải thông qua HĐND tỉnh.
Mới đây, ngày 3.1.2008, UBND tỉnh đã có tờ trình gửi Thường trực HĐND tỉnh phê duyệt bổ sung quy hoạch SDĐ đến năm 2010 và sau năm 2010. Theo đó, UBND tỉnh đề nghị bổ sung quy hoạch SDĐ đến năm 2010 gần 6.400ha, cùng với 4.500ha sau năm 2010. Những người am hiểu luật đã không khỏi bất ngờ trước những động thái trên của UBND tỉnh vì những điều phi lý trong đó.
Thứ nhất, UBND tỉnh Long An đã tự tiện xin Chính phủ bổ sung quy hoạch.
Thứ hai, theo Trưởng ban Kinh tế - Ngân sách HĐND tỉnh - ông Trần Minh Mẫn, việc bổ sung quy hoạch SDĐ chỉ được đặt ra khi thực tế có những thay đổi lớn về mục tiêu phát triển KT-XH... trong khi việc ấy không có ở Long An lại xin bổ sung quy hoạch SDĐ phần nhiều cho các DA (trong đó có DA sân golf) đã lỡ cho chủ trương ĐT.
Thứ ba, cũng theo ông Mẫn, làm gì đã có quy hoạch SDĐ sau năm 2010 mà UBND tỉnh xin bổ sung(!). Theo luật định, kỳ quy hoạch SDĐ 2010 - 2015 sẽ được HĐND tỉnh ra Nghị quyết vào đầu năm 2010. Thứ tư, theo Thư ký thường trực HĐND tỉnh - ông Võ Trường Kỳ, việc lớn như thế chỉ HĐND tỉnh mới có thẩm quyền xem xét, chứ Thường trực HĐND không có quyền "phê duyệt" như đề nghị của UBND tỉnh.
Còn một việc cũng không kém phần lạ lùng, đó là, kết luận của Hội nghị 12 Tỉnh uỷ ghi rất rõ: "Tỉnh uỷ yêu cầu giữ nguyên chỉ tiêu quy hoạch SDĐ công nghiệp mà Chính phủ đã phê duyệt...(10.500ha, kể cả chỉ tiêu Chính phủ cho phép bổ sung về nguyên tắc 3.871ha để xây dựng mới hạ tầng công nghiệp - PV chú thích)", chứ không phải như tinh thần tờ trình của UBND tỉnh.
Sai do tham mưu...
Theo đánh giá của nhiều cán bộ ở Long An, những thiếu sót lớn về thu hút ĐT của UBND tỉnh là do Chủ tịch tỉnh quá tin bộ phận tham mưu, trong khi các cơ quan tham mưu thì "có vấn đề". Khi vụ sân golf vỡ lở, ngành TN&MT "bán cái" trách nhiệm cho người khác, cho rằng việc thu hút, cấp phép ĐT thuộc trách nhiệm của Trung tâm Xúc tiến đầu tư (XTĐT). Rằng Sở TN&MT chỉ giúp UBND tỉnh làm thủ tục giao đất, thoả thuận địa điểm.
Trong khi đó, Giám đốc Trung tâm XTĐT - ông Trần Hữu Tuấn nói: "UBND tỉnh chỉ cho phép 1 DA khi các ngành chức năng đều đồng thuận bằng văn bản". Tất cả những người có vai trò tham mưu cho UBND tỉnh đều thừa nhận họ chưa biết chút gì về lĩnh vực sân golf.
Có gì khuất tất?
Thực tế, không phải tất cả những người tham mưu đều mù mờ và đề xuất vô tội vạ các DA sân golf. Ông Mai Văn Nhiều - Giám đốc Sở KH&ĐT (khi ấy là Phó Giám đốc) - đã bỏ nhiều công sức nghiên cứu về sân golf. Khi Long An ồ ạt tiếp nhận các DA sân golf, ông Nhiều đã viết bài đăng trên trang web UBND tỉnh.
Bài báo phản biện: Hoá chất sử dụng cho sân golf cao gấp 3 lần sản xuất nông nghiệp trên cùng 1 diện tích nên nguy cơ ô nhiễm rất cao; trung bình 1 sân golf tiêu thụ 150.000m3 nước/tháng, tương đương 20.000 hộ gia đình; tạo bất bình đẳng xã hội khi diện tích lớn đất thu hồi của người dân chỉ để phục vụ một số ít người; các DA sân golf đã có trong nước hoạt động không hiệu quả, không hứa hẹn nhiều về lợi ích kinh tế... Điều đáng nói là chỉ sau khi xuất hiện trên trang web UBND tỉnh một thời gian ngắn, bài phản biện trên đã bị "lột" xuống.
Trong các DA có yếu tố sân golf, có lẽ DA Sài Gòn - Mekong là đặc biệt nhất bởi lẽ chiếm đến gần 2.600ha và bởi sự dàn trải của nó. Người dân địa phương phản ánh, trong khu đất heo hút thuộc DA đó có hàng trăm hécta đất chưa khai thác của CB-CNV một cơ quan tham mưu cấp tỉnh. Đất được Nhà nước cấp không, chỉ cần có DA vào là mỗi người kiếm tiền tỉ. Phải chăng vì vậy mà các DA đã dễ dàng qua các "cổng gác" để trình đến Chủ tịch tỉnh?
Kỳ Quan