Nguồn: [Đăng nhập để xem liên kết. ]
Trong những thú vui lành mạnh, thú chơi lan được một số người Việt trong nước cũng như ở ngoài nước ham chuộng. Tuy cùng chơi lan nhưng mỗi người một mục đích, một sở thích khác nhau.
Thông thường người ta mói đầu chơi lan vì lòng yêu thích loài hoa cao quý, mầu sắc rực rỡ, hương thơm thanh khiết dịu dàng hay nồng nàn ngào ngạt lại thêm lâu tàn. Do đó khi mới chơi người ta thường chọn những loài, những giống có đủ yếu tố sau đây:
- Mầu sắc rực rỡ
- Nhiều hoa
- Lâu tàn
- Hương thơm
Dựa theo thị hiếu của người mua, với kỹ thuật gieo hạt, cấy mô, ghép giống được kỹ nghệ hóa, các vườn lan thương mại đã tung ra thị trường hàng ngàn hàng vạn cây lan cùng một mầu sắc như nhau. Vì vậy có nhiều cây lan như những cây Cattleya lai giống chẳng hạn, dù rằng ở Florida, California, hay Nhật Bản, Đài Loan hay Việt Nam cũng đều có cả. Như vậy cây lan đó tuy có đẹp nhưng không còn giá trị vì gần như ai ai cũng có.
Cũng vì thế người ta đi tìm nhưng cây khác lạ thí dụ như:
1. Những giống lan nguyên thủy (species) có những bông hoa khác lạ về mầu sắc hay hình dáng. Những giống lan này thường thường vì không ưa thay chậu, chậm tăng trưởng và hay chết vì không chịu tưới bón quá nhiều hay khó trồng như: Disa
Disa uniflora
Disa cardinalis
2. Những giống lan nhỏ như: Masdevallia, Pleuratholis, Schoenorchis
Masdevallia santa inesae
Masdevallia Falcon sunrise
Pleurothalis sheidi
Schoenorchis fragans
3. Những giống lan Cymbidium lá nhỏ như: Cymbidium dayanum, Cymbidium ensifolium
Cym goeingii
Cymbidium ensifolium
4. Những giống có lá sọc đắt giá như: Neofinettia falcata giá bán từ $60-2000 tùy theo cây to nhỏ, sọc nhiều hay ít. Cây Paphiopedilum insigne var. "Doris Duke của Bill Thoms gồm hai bông hoa và 16 nhánh với giá 30.000 US$ và nghe đồn rằng một nguời Nhật đã trả 36.000$ để mua cho bằng được cây này.
5. Những giống biến dạng hay dị dạng, một vài giống lan này khó lòng cấy hạt hay cấy mô do đó không thể sản xuất hàng loạt, chỉ có một cách duy nhất là tách nhánh mà những cây này có khi phải 5-10 nhánh hay củ mới sống nổi cho nên giá rất đắt.
Ba sơn tú lan
Viễn đông kỳ điệp
6. Những giống hiếm quý như những cây lan đặc hữu mới tìm ra được như: Paphiopedilum vietnse, Paphiopedilum hangianum, cây Paphiopedilum thaiorum của Thái Lan và cây Phramipedium kovachii của Peru v.v...
Paphiopedilum vietnse
Phragmipedium kovachii
7. Những cây lan có hương thơm ban ngày như Anguloa clowesi mầu vàng rực rỡ lai thêm hương thơm ngào ngạt như hương sen, Stanhopea occulata tuy chỉ 3 ngày hoa đã tàn, nhưng nếu cây lớn nhiều dò nở liên tiếp có thể dài tới 2-3 tuần lễ, hương thơm còn hơn vanille hay cacao v.v... Hoặc những giống có hương thơm vào ban đêm Angraecum sequipedale, Angreacum eburneum, Vanda denisoniana v.v…
Anguloa clowesii
Stanhopea occulata
Angraecum sesquipedale
Vanda denisoniana
8.Những cây lan thật lớn như Dendrobium speciosum, Arundina graminifolia Gramatophyllum speciosum.
Nói tóm lại tuy cùng là một thú vui chơi, nhưng ý kiến và sở thích mỗi người một khác. Tuy nhiên mỗi loài lan đòi hỏi những điều kiện khác nhau như thời tiết, địa điểm, tài chánh và nhất là sự hiểu biết về kỹ thuật nuôi trồng.
Cattleya cũng vài xị 1 cây, mua về dưỡng hoài sống không nổi, lấy gì mà ra cái bông. Vậy mà tác giả còn chê là thường, không còn giá trị vì gần như ai ai cũng có.
Trồng lan khá cực, mê mà chưa làm nổi. Phải tạo môi trường xung quanh khá ẩm, hơi nước bên dưới, trên thì không quá nắng, ngày tưới phun sương mấy lần, phân tùy theo giai đoạn phát triển, thấy mà mệt.
Tới nay chỉ dám trồng vài chậu dendrobium thường thôi, vài chuc K/cây. Vậy mà nó chỉ tươi tốt lúc học luyện đầu vô cao học thôi (vì lúc đó trốn ở nhà luyện công, học mệt thì ra chăm nó). Từ đó về sau, muốn có bông lan mà nhìn, thì xin mời xách tiền ra mà mua chậu mới. Mất cả sướng, làm sao đã bằng mình dưỡng được.
Đang ngâm kíu thôi.
Vừa rồi hỏi mấy bác già, tiền bạc sự nghiệp có cả rồi thì làm gì. Người thì nói đi câu cá, thả diều, trồng lan, chơi đàn, du lịch ... đủ cả. Thấy mình chỉ thiếu có chơi lan nên ngâm kíu.
ACE nào có vườn lan, hoặc đã từng chơi qua thì góp vài kinh nghiệm cho vui nhé.