Học tiến sĩ quản trị kinh doanh DBA hay PhD

[myhanh]

Tiến sỹ quản trị kinh doanh là bằng cấp cao nhất trong hệ thống văn bằng đào tạo Quản Trị Kinh Doanh (QTKD). Hiện nay trong giai đoạn hội nhập kinh tế quốc tế và toàn cầu hóa nền kinh tế (kinh tế thị trường) thì nhu cầu học chuyên sâu về tiến sỹ QTKD là một tất yếu, cũng giống như cách đây chục năm người ta tìm đến chương trình Thạc sỹ QTKD (MBA).
Chương trình tiến sỹ QTKD trong tiếng Anh có 2 định nghĩa là Doctor of Business Administration (DBA hoặc D.B.A) và Doctor of Philosophy in Business Administration (PhD in B.A hoặc PhD BA). Vậy hai chương trình này có gì khác biệt và làm thế nào để chọn lựa một chương trình phù hợp: DBA hay PhD BA?
Thực chất cả hai chương trình DBA và PhD BA đều ở cấp độ tiến sỹ, vì vậy các nghiên cứu sinh (NCS) phải tham gia các chương trình đào tạo lý luận cơ bản (Course works) và làm nghiên cứu (Research). Theo Đại học Harvard thì DBA là chương trình đào tạo sau bậc thạc sỹ có thiên hướng về nghiên cứu ứng dụng (Applied research) vào thực tiễn quản trị trong doanh nghiệp, kinh doanh còn PhD BA tập trung vào nghiên cứu tìm ra các lý luận mới (Theoretical research) trong quản trị kinh doanh.
NCS chương trình PhD BA thường mất từ 5 năm hoặc lâu hơn nữa để hoàn tất chương trình vì vậy học phí, chi phí đi học và nghiên cứu thường tốn hơn nhiều so với một chương trình DBA. Trong khi các NCS DBA thường mất 2-3 năm để hoàn tất chương trình với chi phí và thời gian hợp lý, đồng thời có thể vừa làm việc vừa nghiên cứu và ứng dụng vào thực tiễn ở cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp của mình nên thông thường sẽ là một lựa chọn tối ưu cho các ứng viên hoạt động thực tiễn.
Việc chọn lựa giữa DBA hay PhD cho các NCS tiến sỹ tương lai phụ thuộc vào mục đích và sự đóng góp trong nghiên cứu. Chương trình PhD thông thường phù hợp hơn với những ứng viên thiên sâu về học thuật và nghiên cứu, trong khi chương trình DBA lại rất lý tưởng cho các nhà quản lý, lãnh đạo điều hành ở các cơ quan bộ-ban-ngành, chủ các doanh nghiệp, quản lý cao cấp trong các tổ chức - (1) những người vừa mong muốn tiếp cận tri thức, lý luận cao cấp về QTKD và áp dụng nó vào thực tiễn quản trị và kinh doanh; và (2) những người mong muốn phát triển kiến thức chuyên môn cao cấp của mình kết hợp với phát triển kỹ năng chuyên sâu. DBA thông thường là chương trình theo định hướng nghiên cứu thực tế ứng dụng (practical research oriented program) với tiêu chuẩn và chất lượng cao. Theo Wikipedia, NCS DBA thường chuyên sâu vào các lĩnh vực như khoa học quản lý, quản trị; quản lý kỹ thuật-công nghệ; hành vi tổ chức, nhân sự; kinh tế học; tài chính hoặc một số lĩnh vực khác.
Dù chọn chương trình PhD hay chương trình DBA, thì những văn bằng này đều là minh chứng về trình độ học vấn cao nhất trong học thuật và nghiên cứu bởi chủ sở hữu của nó đã có tầm đạt tới và được cộng đồng đánh giá cao. Đặc biệt, Thực tế có rất nhiều nhà khoa học, giáo sư danh tiếng trên thế giới từng chọn và tốt nghiệp DBA, như: Robert F. Bruner, giáo sư danh tiếng về QTKD, hiệu trưởng trường QTKD thuộc ĐH Virginia; Clayton M. Christensen, Giáo sư kinh tế trường kinh doanh thuộc ĐH Harvard; Sumantra Ghoshal, Giáo sư sáng lập trường kinh doanh Ấn Độ; Manfred F.R. Kets de Vries, giáo sư, Giám đốc trung tâm lãnh đạo toàn cầu thuộc trường ĐH INSEAD; CK Prahalad, Giáo sư, học giả về chiến lược doanh nghiệp ĐH Michigan; Michael E. Raynor, Chuyên gia tư vấn đầu ngành đến từ Canada, thuộc tập đoàn Deloitte; Giáo sư trường ĐH Syprus; John Quelch, Giáo sư ĐH Harvard, phó chủ tịch CEIBS; Birger Wernerfelt, giáo sư, chủ tịch hội đồng Tiến sỹ trường MIT Sloan School of Management; Robert B. Wilson, Giáo sư trường ĐH Stanford; Dave Yeske, Đồng sáng lập, Giám đốc điều hành FPA, giáo sư trường ĐH Golden Gate University.
Dr. Lê Ngọc Hà
DBA ĐH Châu Âu, Thụy Sỹ
Giám đốc chương trình DBA, UV Hội đồng luận án