Long Ngâm

[myhanh]

Long Ngâm (Rồng xuống) giống như bài Hạ, ít dùng trong cải lương.Bài Long ngâm có 3 lớp 34 câu (đàn) hát chỉ 33 câu.
Tương truyền bài Long ngâm do Trịnh Trọng Tử sáng chế ra năm 1308:

Theo sử sách, khi Thượng hoàng Trần Nhân Tôn qua đời ở núi Yên Tử vào năm 1308, hỏa cốt của ngài được mang về kinh sư, sau đó triều đình rước về chôn ở Phủ Long Hưng (Thái Bình). Bá tánh nghe tin ấy đã cùng nhau tụ tập đầy nghẹt chung quanh cung điện để tiễn đưa linh cữu vị vua anh minh. Thấy khó lòng xua dân giãn ra, một vị quan là Trịnh Trọng Tử nghĩ ra cách tập hợp quân sĩ và cho hát bài “Long ngâm” tại sân Thiên Trì để thu hút thiên hạ lại nghe, nhờ đó mới có thể di quan. “Long ngâm” là bài nhạc dùng trong chùa vào những ngày lễ lớn, cho thấy trong cung đình lúc bấy giờ rất thường sử dụng nhạc Phật giáo.
(Âm nhạc Phật giáo đồng hành cùng âm nhạc dân tộc-GS.Trần Văn Khê)

Sau đây là bài Long Ngâm trên trang của [Đăng nhập để xem liên kết. ]:

[myhanh]

LONG NGÂM
Nam Quốc Sơn Hà (Trần Ngọc Thạch)

I
1 - (------) Năm Bính Thìn (Xừ)
Nước Ta __ bị Tàu xâm lấn (Cg^' )

2 - Phía Nam , Chiêm Thànnh và Chân Lạp (Cg^.)
Cũng xua quân đánh phá biên thùy (Xừ)

3 - Quân ta lâm cãnh chí nguy (Xê)__
Chống giặc hai đầu , binh yếu thế suy (Xê)

4 - Tử chiến , trong cảnh nguy nan (Xg)
Quân ta __ chết mấy mươi ngàn ! (Xừ)

5/1 - (---Xừ---) Giữa đêm trường (Xừ)
Bỗng vang lên __ giọng ngâm hùng tráng (Cg^' )

6/2 - Bài thơ thất ngôn tứ tuyệt (Cg^.)
" Nam Quốc Sơn Hà (Xừ)

7 - Nam Đế cư (Xê)__
Tiệt nhiên định phận tại Thiên Thư (Xê)

8 - Như hà nghịch lỗ lai xâm phạm (Xg)
Như đẳng hành khan thủ bại hư " (Xê)

II

9 - (---Xê---) Giặc xâm lăng (Xg)
Tướng Tàu __ là Triệu Tiết chỉ huy (Xg)

10 - Còn thêm phó tướng Quách Quỳ (Lìu)
Đại quân hùng hổ ra uy (Liu)

11 - Chúng dàn trận từ xa (U )__
Dùng súng bắn đá , giết hại quân ta (U )

12 - Rối thừa thế xông pha (U )__
Tung hoành __ gieo cảnh phong ba (Xê)

13 - (---Xê---) Quân ta (Xg)
Khốn nguy __ trước giặc hung tàn (Xừ)

14 - Thời may có đấng anh hùng (Lìu)
Tướng quân __ Lý Thường Kiệt (Cg^.)

15 - Dùng đòn " tâm lý chiến tranh " (Liu)
Sáng tác __ một bài thơ (Liu)

16 - " Nam Quốc Sơn Hà " (Xg`)__
Canh khuya __ tiếng thơ hùng hồn (Xừ)

17 - Vang vang bên sông Nhị Hà (Lìu)
Náo nức __ lòng quân ta (Liu)

18 - Thắng giặc xâm loàn (Xg`)__
Quyết tâm chiến đấu hiên ngang (Xg)

19 - Giử an bờ cõi (Cg^' )__
Địch quân __ phải đành triệt thoái (Cg^' )

III

20 - (---Cg^'---) Bài thơ (U )
Như tăng __ thêm sức mạnh (Cg^.)

21 - Lòng quân phấn chấn quyết tâm (Liu)
Chống giặc ngoại xâm (Liu)__

22 - Theo ông Lý Thường Kiệt (Cg^.)
Chiến tích muôn đời (Xề)__

23 - Chỉ mồt bài thơ (Liu)__
Hồn thiêng sông núi nổi lên (U )

24 - Thấm vào tận trái tim (Xg)
Thúc giục lòng ba quân (U )__

25 - Quyết chí đẩy lui (Liu)__
Chuyển bại thành thắng mới thôi (Liu)

26 - (---Liu---) Sử xanh (Liu)
Mãi __ còn lưu danh (U )

27 - (---U---) Ngày nay (Xg)
Chân Lạp __ với Chiêm Thành (Xừ)

28 - Trở nên miến Nam nước Việt (Lìu)
Quân Tàu cũng hết mộng xâm lăng (Liu)

29 - Dân ta mở hội (Cg^.)__
Giang san __ quy về một mối (Cg^' )

30 - (---Cg^'---) Ngàn sau (Liu)
Ai qua __ sông Nhị Hà (Xề)

31 - Thoảng nghe trong tiếng gió (Cg^' )
Lời thơ __ xưa phảng phất (Cg^' )

32 - Hồn nước non xao động (Cg^.)
Nhớ đấng hùng anh (Xê)__

33 - Ngàn thuở lưu danh (Xg)__
Sáng ngời __ trang sử liệt oanh (Xg)./.

[myhanh]

Nghệ nhân Ba Tu độc tấu đàn kìm bài Long Ngâm:
[Đăng nhập để xem liên kết. ]