Điệu Phụng hoàng

[myhanh]

Điệu Phụng hoàng còn gọi là Phụng hoàng cầu là một trong bốn bài oán chính gồm có 4 lớp và 48 câu. Lần đầu tiên mình nghe phụng hoàng là do bạn Đinh Minh Tự ca hồi myhanh học lớp 3-4 gì đó. Bạn này ca một đoạn trong "Tướng cướp Bạch Hải Đường". Thật tuyệt vời.
Trong cải lương người ta dùng chỉ có 12 câu nên người ta gọi là phụng hoàng cải lương.
Sau đây mời các bạn nghe giọng ca của nghệ nhân Bạch Huệ ca 10 câu lớp 1 (lời của Trần Ngọc Thạch):

1. (----) ---Ta (liu) -- Ngẩng trông (liu) một dãy non mờ (xàng) 2. Dưới trăng (xê) __ lạnh lẽo (xảng) __ Sương khuya nhỏ giọt buồn (xề) xuống trần ai (liu) __ 3/1. (-liu-) -- Trần ai (liu) --Đổi thay (liu), vạn vật quay cuồng (xàng) 4/2. Nương dâu (xê) __, từ biển thẳm (xảng) __ Trải mấy cuộc thăng trầm (xề), vẫn còn ta (liu) 5. (-liu-) -- Còn ta (liu) Giửa đêm thâu (liu) làm bạn với trăng sầu (xề) 6. Chốn hoang vu (liu) thăm thẳm một màu (xư) __ Mái tóc xưa (xê), đã bơ phờ điểm bạc (xư) 7. Nỗi ưu phiền (hò) trên vầng trán nhăn nheo (xê) Dấu thời gian (xê) in hằn trên thân phận (xư) 8. Nỗi đắng cay (xê) __, nỗi chán chường (hò) __ Đeo đuổi cuộc đời (xề), tới tận cùng xót xa (liu) 9. (-liu-) -- Bạn bè (hò) Bao người (xàng) __, từ lúc vinh sang (xang) 10. Nay đời ta (xê) __ lắm gian nan (xư) __ Gặp nhau giửa đường (xề) ngoảnh mặt cùng ta (liu)

[myhanh]

Sau đây là một có audio clip lấy từ trang của đài tiếng nói nhân dân thành phố Hồ Chí Minh [Đăng nhập để xem liên kết. ] trong cuộc thi "Bông Lúa Vàng"
1.Tiếng hát của Nguyễn Thị Nguyệt Yến:

AnyMedia

Anh ơi có những đêm buồn giá lạnh! Kỷ niệm cứ hiện về ở bên em!
Anh ơi anh còn nhớ ngày xưa! Ở làng Mỹ An xa thẳm có hai người yêu nhau tha thiết. Chàng khải cung đàn nhẹ chìm theo tiếng em ca. Tiếng đàn nhặt khoan, anh ru hồn em say theo tiếng nhạc bỗng trầm. Rồi có lần đàn chùng dây lạc phím. Em mỉm môi cười bảo sai là tại anh. Anh ơi bài hát vừa qua làm lòng em xúc động bàng hoàng.Linh cảm hai ta anh phải xa lìa, đỗ vỡ anh ơi, em sợ mất anh đời em cô độc. Bản nhạc sau cùng tơ đàn lạc phím chùng dây. Bởi quá vô tâm em bỏ quên đi lời ca tiếng nhạc. Em có sai đâu mà mà anh vội trách mình. Để rồi tình ta cũng sẽ chia lìa. Nhưng ai có ngờ nay hết rồi. Con sáo sang sông, em đi lấy chồng bỏ xứ, bỏ anh. Cũng bởi tiền tài hay danh vọng giàu sang. Rồi mai mốt đây, mỗi lần em ca. Còn đâu ai dạo lại cung đàn. Ai dỗ dành mỗi khi em hờn dỗi. Anh ngủ say rồi, ngủ muôn đời giấc ngủ ngàn thu.

[myhanh]

2.Tiếng hát Phan Thanh Tuấn:

AnyMedia

Tây Thi ơi, ôm gối lạnh ta ngậm ngùi thương nhớ bạn, men rượu nồng không ấm được lòng đơn.
Rượu đã cạn bầu sao ta thấy cô đơn. Nơi Ngô quốc em có mơ về một phương trời xa thẳm.
Tây Thi ơi rồi đêm nay một mình ta bên song cửa rượu mềm môi không ấm nổi cô đơn!
Thương cho mối tình trong tim vừa lịm chết, ta nghe bàng quàng chua xót, chỉ giận cho mình vì không giữ được tình yêu. Tây Thi ơi, nàng có biết chăng cho nỗi biệt ly sầu. Từng đêm ngậm ngùi ta thức trắng cả một bầu trời như vừa sụp đổ dưới chân ta. Nàng về với Ngô Vương với nhung lụa vàng son bên gác phượng cung hoàng, bỏ lại mình ta ôm một mối hận lòng, gối lẻ chăn đơn ta ngậm ngùi cho số phận. Bới ta bất tài nên đành phải mất Tây Thi. Phạm Lãi giờ đây như kẻ tàn binh sau chiến trận, lê từng bước ngậm ngùi. Ta muốn tìm lãng quên trong men rượu cay nồng.

[myhanh]

3.Tiếng hát Đỗ Minh Thọ:

AnyMedia

Yaly ơi em còn trẻ, nên em cần phải có nhiều sức lực, để cùng anh cùng chấp nhận những thương đau...
Đến hôm nay giờ thương đau đã điểm khi đứa con khờ phải lao vòng
tai biến.
Anh xin nói thật lòng chính anh đây là tráng sĩ Chungnam.
Câu chuyện ngày xưa, cách đây đã mười mấy năm trời rồi. Ngày chia tay, anh lên đường tìm linh dược, lạc đến nơi này anh gặp loài rắn độc yêu tinh. Duyên nợ ba sinh, nó muốn cùng anh nên nghĩa vợ chồng, lòng anh vẫn những mong trộm được thuốc thần. Khi hiểu ra thì nó liền oán giận. Nó biến anh thành kẻ tàn tật cùi phòng, rồi ban thuốc kia đem về cứu cha khỏi bệnh. Ngọc rắn hiển linh chữa bệnh đui mù
Để rồi giờ đây anh phải bị chúng trả thù.

[myhanh]

4. Tiếng hát Nguyễn Ngọc Giang:

AnyMedia

Tráng sĩ Kinh Kha! Kinh Kha ơi, anh ra đi về với thiên thu!
Nỗi buồn nào hơn bằng người đi kẻ ở.
Ôm thây anh mà dạt dào lệ đổ
Thôi đã hết rồi một đời ngang dọc hùng anh
Trời đã sang thu, hoa lá buồn rơi như liệm kín một thi hài
Văng vẳng đâu đây nguyệt gào đêm thanh vắng
Giọng dế kêu sầu hoà lẫn tiếng nhạn kêu sương
Bên sông vắng điều hiu, tiếng nhạn kêu sương nỉ non ai oán não nề
Anh đã ra đi không hẹn ngày về, để Cao Tiệm Ly ôm nỗi nhớ mong ngày dài cô độc
Quán dựng năm nào, giờ vắng bóng Kinh Kha
Dùng sáo ngày xưa ngày mà tôi tiễn anh sang bờ sông Dịch
Tôi trỗi lên đây trong đêm vắng canh dài cho hồn Kinh Kha ấm lại chốn suối vàng!

[myhanh]

5.Tiếng hát Lê Thị Ngọc Thảo:

AnyMedia

Khắc Chung ơi! Phụ hoàng vừa ban chiếu chỉ tứ hôn.
Phận nữ nhi phải cúi đầu tuân mệnh. Vậy tiệc rượu đêm nay thiếp xin mời Khắc Chung uống cạn. Để sáng mai này Huyền Trân....yên lòng cử hành hôn lễ. Theo chồng về miền Chiêm quốc, nơi xứ lạ quê người lòng nặng trĩu niềm riêng.
Huyền Trân ơi! Hôn lễ ngày mai khiến mạt tướng sững sốt kinh hoàng. Ly rượu tạ từ sao nghe nhiều cay đắng. Đưa tiễn một lần để rồi mình vĩnh viễn xa nhau.
Hỡi Khắc Chung ơi! Xuất giá vu quy là để cho vương phụ vui lòng, dù không thương cũng nên nghĩa vợ chồng.
Khoác áo cô dâu, em bước lên ngôi hoàng hậu. Chiêm Việt hai nhà sẽ không còn lửa loạn can qua. Thôi hãy quên đi những gì đôi ta ước hẹn. Vương vấn mà chi cho bận bịu trong lòng. Có đáng gì đâu một chút phận má hồng.

[myhanh]

6.Tiếng hát Thạch Tiên:

AnyMedia

Nhung ơi! Sao em nỡ bỏ ra đ,i khi con Thu nó vừa lên 2 tuổi.
Sao em nỡ ngoảnh mặt quay lưng trong khi anh vẫn còn tha thiết yêu em. Suốt cuộc đời không gian dối. Tình nghĩa vợ chồng chung chăn xẻ gối. Từng tháng từng ngày mình gian khổ có nhau, nhưng kể từ đây em đã ra đi và không trở lại nữa rồi còn anh suốt đời mang án chỉ tôi cho con khờ nó còn trong lứa tuổi ngây thơ. Rồi đây ai dạy dỗ nâng niu ai chăm sóc dỗ về khi thiếu tiếng ru êm trong giấc ngủ đêm dài. Nó sẽ khóc đòi cha hay buồn vì thương nhớ mẹ cha thì bị tù đày còn mẹ thì bỏ ra đi. Thượng đế ơi ông bày chi thảm trạng làm đau đớn lòng nhau chia cắt một gia đình thôi thì đành buông xuôi cho mệnh số an bày.

[myhanh]

7.Tiếng hát Nguyễn Ngọc Điệp:

[myhanh]

Còn nhiều lắm trong trang VOH các bạn thích thì truy xuất vào để nghe nha

[caophi]

Nguyên văn bởi myhanh

Điệu Phụng hoàng còn gọi là Phụng hoàng cầu là một trong bốn bài oán chính gồm có 4 lớp và 48 câu. Lần đầu tiên mình nghe phụng hoàng là do bạn Đinh Minh Tự ca hồi myhanh học lớp 3-4 gì đó. Bạn này ca một đoạn trong "Tướng cướp Bạch Hải Đường". Thật tuyệt vời.
Trong cải lương người ta dùng chỉ có 12 câu nên người ta gọi là phụng hoàng cải lương.

Chào bạn myhanh

Mình rất vui vì bạn đã có những đóng góp rất hay cho mục cải lương . Những bài nhạc tài tử bạn sưu tầm hay lắm. Cảm ơn nhiều nhé

Tuy nhiên, trong bài Phụng Hoàng này hình như bạn có nhầm lẩn rồi .

• Trong tài tử, bài Phụng Hoàng nằm trong 4 bản Oán có tên đầy đủ là Phụng Hoàng Cầu hay Phụng Hoàng Lai Nghi gồm có 4 lớp 48 câu như bạn đã nói.

• Trong cải lương, có bài Phụng Hoàng gồm 12 câu, rất thường sử dụng trên sân khấu cải lương (hầu như tuồng nào cũng có sử dụng bản này).

Tuy nhiên không hề có mối liên quan nào giữa bản Phụng Hoàng Lai Nghi và Phụng Hoàng (cải lương) . Đây là 2 bài độc lập hoàn toàn . Bản Phụng Hoàng lai nghi nằm trong bộ Oán, là 1 trong 20 bản tổ của tài tử . Còn bản Phụng hoàng cải lương thì không được xếp trong đó . Chứ không phải bài Phụng Hoàng lai nghi thường sử dụng 12 câu nên được gọi là Phụng hoàng cải lương như myhanh nghĩ nhé .

Bài Phụng hoàng lai nghi hầu như không thấy xuất hiện trong cải lương . Còn bản phụng hoàng mà bạn nói trong tuồng Tướng Cướp BHD có phải đoạn "Nhưng ơi sao đành đoạn bỏ đi khi con Thu ....yêu em .." không ? Nếu đúng vậy thì đó là Phụng Hoàng Cải Lương .

Mình chưa nghe được các audio bạn gởi bên trên . Nhưng theo mình đoán thì đó là Phụng Hoàng cải lương 12 câu (chứ là phụng hoàng lai nghi thì đâu có kiếm được nhiều thế, hehehe ). Bạn xem lại nhé, nếu đúng vậy thì theo mình nên tách 2 bài này thành 2 mục riêng.
Thân