[92A01]

Nguyên văn bởi Vinh Loc 90A

Cái tôi thì ai chẳng có. Biết bỏ qua cái tôi vì việc chung mới là đáng quý. Ai cũng khư khư ôm lấy lợi ích riêng mình nên thấy ai làm làm gì cũng nghĩ tâm của họ vô minh. Nhắc đến đây chợt nhớ mấy câu đối đáp của Thủ khoa Bùi Hữu Nghĩa quá!

- Thế Chiến Quốc thế Xuân Thu gặp thời thế thế thời phải thế.
- Ai khanh tước ai công hầu trong trần ai ai dễ hơn ai.

Xí cho em đính chính một chút. Hai câu đối đáp này là của Đặng Trần Thường và Ngô Thời Nhiệm.

"Đặng Trần Thường có tài văn học, lúc Ngô Thì Nhậm (Ngô Thời Nhiệm) được vua Quang Trung trọng dụng thì Đặng Trần Thường đến xin Nhậm tiến cử. Trông thấy vẻ khúm núm làm mất phong độ của kẻ sĩ, Ngô Thì Nhậm thét bảo Thường:
- Ở đây cần dùng người vừa có tài vừa có hạnh, giúp vua cai trị nước. Còn muốn vào luồn ra cúi thì đi nơi khác.
Đặng Trần Thường hổ thẹn ra về, rồi mang khăn gói vào Nam, phụng sự Nguyễn Phúc Ánh (Gia Long), làm đến Bình Lộ Thượng Thư. Một lần, vì làm gian Sắc phong thần cho Hoàng Ngũ Phúc làm tướng nhà Trịnh vào bậc phúc thần, triều đình kết án phải tội chém. Nhưng rồi Thường lại được tha. Đặng Trần Thường trước có hiềm khích với Lê Chất, nên Chất mới bới những việc sai phạm của Thường như khi ra coi tàu binh ở Bắc Thành, có giấu thuế đầm ao và dinh điền. Thường lại bị bắt giam. Trong ngục, Trần Thường tỏ ý mỉa mai, đến tai đình thần, nên khi kết án, đình thần xử tội giảo.Tương truyền Đặng Trần Thường ở trong ngục có làm bài Hàn Vương Tôn Phú bằng quốc âm để ví mình như Hàn Tín đời Hán .

Khi thay đổi triều đại, Đặng Trần Thường vì mối tư thù cá nhân trước đó với Ngô Thì Nhậm nên đã cho tẩm thuốc độc vào roi mà đánh Ngô Thì Nhậm. (Theo Việt Nam sử lược và Quốc Triều Chỉnh Biên)
Câu đối nổi tiếng của 2 ông:
Đặng Trần Thường (mỉa mai): Ai công hầu, ai khanh tướng, vòng trần ai, ai dễ biết ai
Ngô Thì Nhậm (khảng khái): Thế Chiến Quốc, thế Xuân Thu, gặp thời thế, thế thời phải thế". (Theo Wikipedia)